Bloedluis bij kippen? Tips voor het bestrijden!

Wat is een bloedluis?

Allereest de naam. Een bloedluis is geen luis, maar een mijt. Beter bekend als vogelmijt of (rode) bloedmijt. De naam bloedluis is inmiddels zo ingeburgerd dat bloedmijten in de volksmond nooit meer de juiste benaming zullen krijgen. Naast de bloedmijt heb je twee andere beestjes die zich voeden aan het bloed van de kip; Dit zijn de Noordelijke kippenmijt en de zwarte luis. Je leest hier meer over in het boek “bloedluizen en andere ectoparasieten” van Harry van Rooij. Dit boek gaat echt uitgebreid in op bloedluis en andere parasieten en is een aanrader als je je verder in de problematiek wil verdiepen.

Een bloedmijt is met het blote oog goed te zien. Een volwassen bloedluis vrouwtje heeft een ovaal- tot peervormige lichaam en is tussen de 0,6 en 0,8 millimeter lang. Haar lichaamsbreedte is 0,4 millimeter waar acht poten aan zitten. Als de vrouwelijke bloedmijt zich volgezogen heeft met bloed kan de lengte van haar lichaam wel een millimeter of wat groter zijn. Vergeleken met het vrouwtje is het mannetje wat kleiner. Larven en nimfen die geen bloed hebben gedronken zijn doorschijnend wit en zijn kleiner dan een volwassen bloedmijt.

Als de bloedmijt nog niet gedronken heeft zijn zbruin. Als zij gedronken hebben kleuren ze rood. De huid van een bloedmijt is een verharde waslaag. In die waslaag zitten acht openingen waardoor de bloedluis zuurstof krijgt. Het belangrijkste zintuig is de reuk, hiermee kunnen zij namelijk van relatief grote afstand vogels opsporen waarbij zij hun bloedmaaltijd kunnen halen. Middelen die daarop inspelen zoals feromask zijn daarom erg effectief. Ook vindt het mannetje op de reuk het vrouwtje. Twaalf tot achtenveertig uur na de paring legt het vrouwtje de eitjes.

Hoe gaat de bloedluis te werk?

De bloedluis verstopt zich op donkere plekken in het kippenhok. Dat kan tussen de spleten en kieren van het hok zijn, maar ook onder de zitstok, het strooisel (zoals hol stro), het legnest of de voerbak. De ideale temperatuur voor de bloedluis om zich voor te planten is tussen de 25 en 37 graden. In de zomer heb je hierdoor de grootste kans op een bloedluisplaag. 

Zodra de kippen op stok gaan slaat de bloedluis toe. Ze bijten de kippen en zuigen er bloed uit. Door de beten van de bloedluis kunnen de kippen rode bultjes krijgen die licht kunnen jeuken. Bij een echte bloedluisplaag kunnen kippen sterven aan bloedarmoede. Het is daarom goed om zo snel mogelijk te beginnen met het bestrijden van bloedluis. Kippen laten relatief laat zien dat ze last hebben van bloedluizen, door bijvoorbeeld niet meer in het nachthok te willen slapen of veel zandbaden te nemen. Check daarom regelmatig de kippen op bloedluis.

De Noordelijke kippenmijt & zwarte luis

Naast de bloedluis heb je ook nog de Noordelijke kippenmijt en de zwarte luis. De noordelijke kippenmijt verschilt omdat zij niet lichtschuw zijn. Zij verstoppen zich niet overdag in de donkere naden en kieren van het hok, maar op de kip zelf. De Noordelijke kippenmijt legt haar eieren op de kip. Je kunt de eitjes terugvinden rond de cloaca of op de rug.

Zwarte luizen zijn afkomstig uit tropische gebieden, maar inmiddels zijn ze verspreid over de hele wereld. Ze zijn een beruchte tegenstander van de bloedluis. De zwarte luis heeft een snellere ontwikkelcyclus, ze verstoppen hun eieren in de nesten van de kippen en in tegenstelling tot de bloedluis zijn ze niet lichtschuw. Door hun snelheid verspreidt de zwarte luis zich snel op de wanden van het hok, ook overdag. Als je zwarte puntjes ziet kan het de zwarte luis zijn. Blaas dan zachtjes, rennen ze hard weg? Dan gaat het om de zwarte luis.

Naast de Noordelijke kippenmijt en de zwarte luis heb je nog zes andere kippenluizen. Dit zijn de vleerluizen, bruine lichaamsluizen, donsluizen, goniodes, vleugelluizen en de kippenkopluizen. In het artikel beestjes bij kippen lees je over de algemene bestrijding.

Het Kippenhuis “Bloedluis bestrijdingsplan”

Hoe ga je te werk om bloedluizen in het kippenhok te bestrijden of onder controle te houden? Bloedluizen kunnen immers altijd weer terugkomen waardoor het beheersbaar maken van de plaag het meest ideaal is. Om de bloedluis in het kippenhok onder controle te krijgen raden wij je aan de volgende drie stappen te doorlopen. Op die manier heb je binnen een paar weken de bloedluis onder controle. Kippen blij, jij blij!

1.      Testen op bloedluis

Met een bloedluistest kun je zien hoeveel het er zijn en om welke luizen het gaat. Dit is handig omdat je hiermee je bestrijdingsplan kunt opstellen. Daarover bij punt twee meer. Met een bloedluistest zoals die van Finecto & Refona krijg je eenvoudig inzicht. Je plaats de test in de buurt van de slaapplek van de kippen. Nadat bloedluizen gegeten hebben verstoppen ze zich in de gaten en kieren van het hok. Zo ook in het testbuisje. Op deze manier kan je controleren of je last hebt van bloedluizen en hoe groot de plaag is.

2.      Bloedluis bestrijden

Je kunt het bestrijden aanpassen op verschillende plekken in het kippenhok. Door testbuisjes te gebruiken kan je meten hoeveel last je kippen hebben van bloedluizen. Bekijk na een week hoeveel bloedluizen er in het testbuisje zitten.

Nadat je gemeten hebt hoe groot de plaag is kan je beginnen met de bestrijding ervan. Kies via welke weg je de bloedluis wilt gaan bestrijden. Natuurlijk, chemisch of met roofmijten. Bestrijden kan via het hok, op de kip of in de kip (of allemaal tegelijk).

Bestrijden in het hok: Maak het hok licht en droog met een witkalk zoals Klaxo of diatomeeënaarde. Versper de weg met bloedluisbakjes onder de zitstokken en slaapplekken. Creëer zo min mogelijk verstopplekken door kieren dicht te kitten of bij de bouw gladde panelen te gebruiken. Legnesten van kunststof hebben geen kieren en zijn gemakkelijk schoon te houden. Gebruik middelen om de wanden en kieren in te spuiten om de bloedluis te bestrijden. In het bijzonder kunnen we diatomeeeënaarde in het kippenhok aanraden. Dit is een effectief natuurlijk middel dat bijdraagt bij de bestrijding van bloedluis.

Bestrijden via de kip: Probeer altijd de weg van de bloedluis naar de kip te versperren. Lukt dat niet dan zijn er voldoende middelen om het bloed van de kippen minder aantrekkelijk te maken of de kip anders te laten ruiken. Ook middelen die de luizen en mijten op de kippen immobiliseren werken en gaan bloedluis tegen.

Roofmijten: Minimaal de kippen storen en toch bloedluis bestrijden kan met het gebruik van roofmijten. Dit is uiteraard ook een middel dat je in het hok toepast maar we noemen deze apart. Dit omdat je met bovenstaande bestrijdingsmethodes ook de roofmijten zelf zult bestrijden. Bij het gebruik van roofmijten heb je geen andere middelen nodig. In het artikel Roofmijten inzetten bij de bestrijding van bloedluis lees je alles over deze bijzondere dieren.

3.      Onder controle

Als het goed is heb je de bloedluis onder zo onder controle! Zo niet, herhaal de procedure van het bestrijdingspakket nog een keer. Toch nog vragen? Wij beantwoorden je vragen graag via onze klantenservice.

Bloedluis voorkomen

Bloedluis voorkomen is lastig omdat het voornamelijk wordt meegenomen door wilde dieren die langs het kippenhok komen. Gelukkig kan je wel veel doen om de kans op een besmetting te verminderen.

1. Zorg ervoor dat het kippenhok weinig verstopplekken kent. Kit zoveel mogelijk naden en kieren dicht. Dit zijn aantrekkelijke plekken waar de bloedluis zich kan verstoppen. Ook kan je de zitstok met bloedluisbakjes bevestigen, zodat de bloedluizen niet via de stok de kippen kunnen bereiken.
   
   
2. Gebruik uitneembare legnesten. Hierdoor kan je gemakkelijk controleren of er bloedluizen aanwezig zijn. Daarnaast zijn de legnesten gemakkelijk schoon te maken. Kunststof legnesten hebben weinig kieren waardoor bloed mijten zich niet goed kunnen verstoppen
   
   
3. Vervang regelmatig het strooisel wat in het hok ligt. Bloedluizen zullen zich eerder nestelen in oud en vochtig strooisel.